Pnömotoraks (Akciğer Sönmesi)

Pnömotoraks (Akciğer Sönmesi)

Nedir?

Pnömotoraks, akciğerin sönmesi ve göğüs boşluğunda hava birikmesidir. Genellikle akciğer zarının yırtılması veya akciğer yaralanmaları sonucu oluşur. Belirtileri arasında ani göğüs ağrısı, nefes darlığı ve öksürük bulunur.

Sebepleri Nedir?

  1. Akciğer Zarının Yırtılması veya Delinmesi: Akciğerin dış yüzeyini kaplayan zarın (plevra) yırtılması veya delinmesi durumunda, hava göğüs boşluğuna sızabilir ve pnömotoraks oluşabilir. Bu durum genellikle travmatik olaylar, kaza veya yaralanmalardan kaynaklanabilir.
  2. Akciğer Yaralanmaları: Travmatik olaylar, kaza veya yaralanmalar sonucunda akciğerde meydana gelen yırtıklar pnömotoraksa neden olabilir.
  3. Akciğer Hastalıkları: Bazı akciğer hastalıkları, akciğer dokusunu etkileyerek pnömotoraksa yol açabilir. Örneğin, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), akciğer enfeksiyonları veya akciğer fibrozu.
  4. Yüksek Atmosferik Basınç Değişiklikleri: Dalış sırasında aniden su yüzeyine çıkma veya hızlı yükselme, akciğerdeki gazın genişlemesine ve pnömotoraksa neden olabilir (barotravma).

Her durumda, pnömotoraksın sebepleri genellikle hastanın tıbbi geçmişi, yaşam tarzı, maruz kalınan risk faktörleri ve meydana gelen olaylara bağlı olarak değişebilir.

Belirtileri Nedir?

  1. Ani Başlayan Göğüs Ağrısı: Pnömotoraks genellikle şiddetli ve ani başlayan göğüs ağrısına neden olabilir.
  2. Nefes Alma Zorluğu: Akciğerin sönmesi nedeniyle nefes almakta zorluk yaşanabilir. Derin nefes alma veya nefes verme sırasında rahatsızlık hissi olabilir.
  3. Hızlı Nefes Alma (Taşipne): Pnömotoraks durumunda, solunum hızı artabilir.
  4. Göğüs Duvarında Çekinti veya Çıkıntı: Travmatik pnömotoraks durumunda, göğüs duvarında bir çekinti veya çıkıntı görülebilir.
  5. Ciltte Solukluk veya Mavi Renk Değişikliği: Yetersiz oksijen alımı sonucu ciltte solukluk veya mavimsi renk değişiklikleri görülebilir.

Bu belirtiler, pnömotoraksın şiddetine ve nedenine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Özellikle ani başlayan şiddetli göğüs ağrısı ve nefes alma zorluğu durumunda acil tıbbi yardım alınması önemlidir.

Nasıl Teşhisi Edilir?

  1. Fizik Muayene: Doktor, hastanın şikayetlerini değerlendirir ve göğüs muayenesi yapar. Pnömotoraks durumunda, göğüs duvarında çekinti veya çıkıntı, solunum seslerinde değişiklikler ve diğer belirtiler gözlemlenebilir.
  2. Göğüs Röntgeni (Toraks Radyografisi): Pnömotoraks teşhisi genellikle göğüs röntgeni ile konulur. Röntgen görüntüsünde göğüs boşluğunda hava biriktiğini gösteren belirtiler aranır.
  3. Bilgisayarlı Tomografi (BT): BT taraması, pnömotoraksın varlığını, büyüklüğünü ve nedenini daha detaylı bir şekilde değerlendirebilir.
  4. Ultrasonografi: Ultrasonografi, pnömotoraksın varlığını ve büyüklüğünü değerlendirmek için kullanılabilir.
  5. Kan Gazı Testi: Kan gazı testi, vücuttaki oksijen ve karbon dioksit seviyelerini ölçerek pnömotoraksun etkilerini değerlendirebilir.

Teşhis, genellikle semptomların ciddiyeti, hastanın tıbbi geçmişi ve radyolojik görüntülerin incelenmesi temel alınarak yapılır. Pnömotoraksun türüne ve şiddetine bağlı olarak, tedavi seçenekleri belirlenir.

Tedavisi Nedir?

  1. Gözlem ve Hafif Pnömotorakslar: Küçük veya hafif pnömotoraks durumlarında, bazen sadece gözlem yapılabilir. Küçük pnömotoraks durumlarında, hastanın durumu izlenir ve kendiliğinden iyileşebilir.
  2. Torasentez (Göğüs Boşluğu Drenajı): Pnömotoraksın neden olduğu hava veya sıvının göğüs boşluğundan çıkarılması için torasentez yapılabilir. Bu işlem, genellikle büyük veya şiddetli pnömotoraks durumlarında uygulanır.
  3. Oksijen Tedavisi: Oksijen tedavisi, vücuda daha fazla oksijen sağlayarak pnömotoraksun etkilerini hafifletebilir.
  4. Torakoskopi veya Cerrahi Onarım: Tekrarlayan veya şiddetli pnömotoraks durumlarında, cerrahi müdahale gerekebilir. Torakoskopi veya cerrahi onarım, akciğerin göğüs boşluğundaki doğru pozisyonuna getirilmesini ve pnömotoraksın nedeninin düzeltilmesini sağlar.
  5. Pleurodesis: Pleurodesis, akciğerin göğüs zarına yapıştırılmasını sağlayan bir prosedürdür. Bu, pnömotoraksın tekrarlamasını önlemek amacıyla uygulanabilir.

Pnömotoraks tedavisi hastanın durumuna ve pnömotoraksın nedenine bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri, genellikle bir sağlık profesyoneli tarafından değerlendirilir ve belirlenir. Tedavi sürecinde hastanın durumu düzenli olarak izlenir ve gerekirse tedavi planı güncellenir.

Tedavide Ameliyat Ne Zaman Uygulanır?

  1. Tekrarlayan Pnömotorakslar: Bir kişi tekrarlayan pnömotoraks geçiriyorsa, yani pnömotoraks durumu sık sık tekrarlıyorsa, cerrahi müdahale düşünülebilir. Ameliyat, pnömotoraksın nedenini düzeltmeye yönelik bir tedavi seçeneği olabilir.
  2. Şiddetli Pnömotoraks: Pnömotoraks durumu şiddetli veya büyükse, yani akciğer normal pozisyonuna dönmemişse, cerrahi müdahale gerekebilir. Bu durumda torakoskopi veya açık cerrahi uygulanabilir.
  3. Tek Taraflı Pnömotoraks: Pnömotoraks sadece bir akciğerde meydana gelirse, özellikle hastanın semptomları şiddetliyse veya tekrar ediyorsa, cerrahi müdahale düşünülebilir.
  4. Havalandırma Sisteminin Kullanımı: Bir kişide pnömotoraks varsa ve havalandırma (mechanical ventilation) sistemi kullanımı gerekiyorsa, bu durumda cerrahi müdahale düşünülebilir.

Ameliyatın ne zaman uygulanacağı, hastanın genel sağlık durumu, pnömotoraksun şiddeti, tekrar etme eğilimi ve nedenine bağlı olarak değişebilir. Cerrahi müdahale kararı, hastanın durumunu değerlendiren bir sağlık profesyoneli tarafından yapılır. Hastanın semptomları, radyolojik görüntüler ve diğer klinik bulgular dikkate alınarak tedavi planı belirlenir.

Ameliyat Yöntemleri Nelerdir?

  1. Torakoskopi (Video Yardımlı Torakoskopik Cerrahi): Torakoskopi, küçük kesilerle yapılan minimal invaziv bir cerrahi yöntemdir. Bu prosedürde, ince bir tüp içinde bir kamera (torakoskop) ve diğer cerrahi aletler göğüs boşluğuna yerleştirilir. Doktor, kamera görüntüsüne bakarak pnömotoraksın nedenini değerlendirir ve gerekirse tedavi uygular. Torakoskopi genellikle daha az invazif olup hastaların daha hızlı iyileşmesine olanak tanır.
  2. Açık Cerrahi (Torakotomi): Açık cerrahi, göğüs boşluğuna daha büyük bir kesi yaparak gerçekleştirilen geleneksel bir cerrahi yöntemdir. Bu yöntem, pnömotoraksın nedenine bağlı olarak yapılan çeşitli prosedürleri içerebilir. Örneğin, akciğerin yapısını düzeltmek, yırtıkları onarmak veya göğüs boşluğundaki hava veya sıvıyı drenaj etmek için uygulanabilir.

Hangi ameliyat yönteminin kullanılacağı, hastanın durumuna, pnömotoraksun şiddetine, tekrarlama eğilimine ve diğer faktörlere bağlı olarak belirlenir. Doktor, hastanın durumunu değerlendirir ve en uygun cerrahi yöntemi seçer.

Akciğer Kanseri

Diğer Hastalıklar

Blog

TÜMÜNÜ GÖR

© 2023 Prof. Dr. Levent Alpay. Tüm Hakları Gizlidir.
YUKARI