Akciğer Kanseri ve Ameliyatları

Akciğer Kanseri ve Ameliyatları

Akciğer Kanseri Nedir?

Akciğer kanseri, akciğer hücrelerinde kontrolsüz büyüme sonucu gelişen bir kanser türüdür. Sigara içimi, hava kirliliği, çevresel ve mesleki maruziyetler gibi faktörlerle ilişkilidir. Teşhis ve tedavi genellikle tür, evre ve hastanın genel sağlığına bağlı olarak belirlenir.

Türleri Nelerdir?

Akciğer kanseri genellikle iki ana türe ayrılır: Küçük Hücreli Akciğer Kanseri (SCLC) ve Küçük Hücreli Olmayan Akciğer Kanseri (NSCLC). Bu türlerin altında ise farklı alt tipler bulunabilir.

  1. Küçük Hücreli Akciğer Kanseri (SCLC):
    • Genellikle hızlı büyür ve genellikle diğer organlara hızla yayılır.
    • Sigara içenler arasında daha yaygındır.
    • Diğer türlerden farklı bir hücre yapısına sahiptir.
    • Genellikle lenf bezleri ve uzak organlara metastaz yapma eğilimindedir.
  1. Küçük Hücreli Olmayan Akciğer Kanseri (NSCLC):
    • Daha yavaş büyüyebilir ve genellikle daha büyük tümörler oluşturabilir.
    • Üç alt tipi vardır:
      • Adenokarsinom: Genellikle periferik akciğer dokusunda başlar ve sigara içmeyenlerde de görülebilir.
      • Skuamöz Hücreli Karsinom: Genellikle merkezi bronşlarda başlar ve sıklıkla sigara içenlerde görülür.
      • Büyük Hücreli Karsinom: Diğer iki NSCLC türünün dışında kalan geniş bir kategori.

Bu türlerin her biri farklı hücre yapılarına ve büyüme özelliklerine sahiptir. Tedavi seçenekleri, tür, evre ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak belirlenir. Akciğer kanseri tedavisi genellikle cerrahi müdahale, radyoterapi, kemoterapi ve hedefe yönelik tedavileri içerebilir.

Belirtileri Nedir?

Akciğer kanseri belirtileri, genellikle hastalığın ilerlemiş aşamalarında ortaya çıkar ve erken evrelerde belirgin olmayabilir. Belirtiler genellikle tür, evre ve tümörün yerine bağlı olarak değişebilir. Akciğer kanserinin bazı yaygın belirtileri şunlar olabilir:

  1. Nefes Darlığı: Nefes almada güçlük çekme veya hızlı nefes alma.
  2. Öksürük: Kronik, kanlı veya balgam içeren öksürük.
  3. Göğüs Ağrısı: Göğüs bölgesinde ağrı veya rahatsızlık.
  4. Ses Değişiklikleri: Kronik öksürük veya ses kısıklığı.
  5. Hırıltı: Nefes alırken veya öksürürken hırıltı sesi.
  6. Kan Tükürme: Öksürük sırasında veya balgamda kan görülmesi.
  7. Yorgunluk ve Zayıflık: Genel halsizlik, enerji kaybı ve kilo kaybı.
  8. İştah Kaybı: Açlık hissi eksikliği veya iştah kaybı.
  9. Sürekli Enfeksiyonlar: Tekrarlayan akciğer enfeksiyonları veya bronşit.
  10. Ellerde ve Ayaklarda Şişme: Akciğer kanseri, vücutta sıvı birikimine neden olabilir.

Bu belirtiler genellikle diğer sağlık sorunları ile ilişkilendirilebileceğinden, özellikle kronikleşen veya belirginleşen belirtiler varsa, derhal bir sağlık profesyoneli ile görüşmek önemlidir. Unutulmamalıdır ki, belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve belirtiler akciğer kanserinin başka sağlık sorunlarına da benzer olabilir. Erken teşhis ve tedavi, tedavi başarısını artırabilir, bu nedenle risk faktörlerine maruz kalan bireylerin düzenli sağlık kontrolünden geçmeleri önemlidir.

Teşhisi Nedir?

  1. Görüntüleme Yöntemleri: Bilgisayarlı Tomografi (BT) Taraması: Akciğerdeki anormal kitleleri ve tümörleri daha ayrıntılı görmek için kullanılır.
  2. Röntgen Çekimi: Akciğerlerdeki anormallikleri tespit etmek için kullanlır.
  3. Biyopsi:
    1. İğne Biyopsisi: Bir iğne kullanılarak akciğer dokusundan örnek alınır.
    2. Bronkoskopi: Bir ince tüp (bronkoskop) kullanılarak akciğerlerin içine bakılır ve örnek alınır.
    3. EBUS: Nefes borusu ve bronşlara komşu lenf bezlerinden örnek alınır.
    4. Torasentez: Akciğer zarındaki sıvıdan örnek alınır.
    5. Mediastinoskopi: Göğüs boşluğunun ortasındaki lenf bezlerinden örnek alınır.
  4. İğne Biyopsisi: Bir iğne kullanılarak akciğer dokusundan örnek alınır.
  5. Bronkoskopi: Bir ince tüp (bronkoskop) kullanılarak akciğerlerin içine bakılır ve örnek alınır.
  6. EBUS: Nefes borusu ve bronşlara komşu lenf bezlerinden örnek alınır.
  7. Torasentez: Akciğer zarındaki sıvıdan örnek alınır.
  8. Mediastinoskopi: Göğüs boşluğunun ortasındaki lenf bezlerinden örnek alınır.
  9. Kan Testleri:
    1. Tümör belirteçleri veya diğer kan testleri, akciğer kanseri varlığını belirlemede yardımcı olabilir.
  10. Patolojik Değerlendirme:
    1. Biyopsi örnekleri mikroskop altında incelenir ve kanser hücreleri türü belirlenir.
  11. Evreleme ve Yayılma Değerlendirmesi
    1. İlerlemiş vakalarda, hastalığın evresini belirlemek için PET (pozitron emisyon tomografisi) taramaları veya başka görüntüleme testleri yapılabilir.

Tanı konulduktan sonra, tedavi planı belirlenir ve hastanın durumuna, türüne ve evresine bağlı olarak cerrahi, radyoterapi, kemoterapi veya hedefe yönelik tedaviler gibi çeşitli seçenekler arasından bir veya daha fazlasını içerebilir.

Tedavisi Nedir?

  • Cerrahi Müdahale:
    • Erken evre NSCLC ve bazı SCLC vakalarında tümörü çıkarmak amacıyla cerrahi müdahale yapılabilir.
    • Akciğer rezeksiyonu (lobektomi, segmentektomi veya wedge rezeksiyon) gibi prosedürler uygulanabilir.
  • Radyoterapi:
    • Yüksek enerjili ışınlar kullanılarak kanser hücrelerinin yok edilmesini sağlar.
    • Cerrahi öncesi veya sonrası radyoterapi, metastatik durumlarda veya radyoaktif tohumlar kullanılarak uygulanabilir.
  • Kemoterapi:
    • Kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini durdurmak için ilaç kullanımını içerir.
    • Sıklıkla cerrahi öncesi veya sonrası, radyoterapi ile birlikte veya metastatik durumlarda kullanılır.
  • Hedefe Yönelik Tedaviler:
    • Belirli genetik özelliklere sahip tümörleri hedef alarak çalışan ilaçlar kullanılır.
    • Epidermal büyüme faktörü reseptörü (EGFR) inhibitörleri, anaplastik lenfoma kinaz (ALK) inhibitörleri gibi örnekler bulunur.
  • İmmünoterapi:
    • Bağışıklık sistemini güçlendirmek amacıyla kullanılır.
    • Programlı hücre ölümü proteinleri (PD-1 veya PD-L1) ile etkileşimi engelleyen ilaçlar içerir.

Tedavi planı, genellikle multidisipliner bir ekip tarafından belirlenir ve hastanın bireysel durumuna göre özelleştirilir. Erken evrelerde tespit edilen akciğer kanserinde tedavi şansları daha yüksektir, bu nedenle düzenli sağlık kontrolleri ve risk faktörlerinin kontrolü önemlidir. Tedavi sonrası, hastalar genellikle düzenli takip ve kontrol için doktorlarıyla iletişim halinde olmalıdır.

Evreleri Nedir?

Akciğer kanserinin evreleri, hastalığın ne kadar ilerlediğini ve vücut içinde nasıl yayıldığını belirlemek için kullanılır. Evreleme, tedavi seçeneklerini belirlemede ve prognozu tahmin etmede yardımcı olur. Genellikle evreleme, I'den IV'e kadar olan aşamalarda gerçekleşir.

  • Evre I (1. Evre):
    • Kanser sadece akciğerde ve sınırlı bir bölgede bulunur.
    • İlgili lenf düğümleri genellikle etkilenmez.
  • Evre II (2. Evre):
    • Kanser, akciğerde daha büyük bir alanı veya komşu dokuları etkileyebilir.
    • Bazı durumlarda, yakındaki lenf düğümleri de etkilenebilir.
  • Evre III (3. Evre):
    • Kanser, akciğer dışındaki bölgeye yayılabilir, örneğin göğüs duvarına veya lenf düğümlerine.
    • Lenf düğümleri genellikle etkilenebilir.
  • Evre IV (4. Evre):
    • Kanser, akciğer dışındaki organlara veya uzak bölgelere (metastaz) yayılmıştır.
    • Metastaz genellikle kemikler, karaciğer, beyin veya diğer organları içerebilir.

Evreleme, genellikle görüntüleme testleri (BT, PET taramaları), biyopsi sonuçları ve diğer klinik değerlendirmelerle belirlenir. Her evre kendi içinde alt kategorilere ayrılabilir. Örneğin, Evre III, A, B veya C alt evreleri olabilir, ve bu alt evreler tedavi seçeneklerini ve prognozu daha fazla detaylandırmaya yardımcı olabilir. Akciğer kanseri evreleme sistemi genellikle TNM (tümör boyutu, lenf düğümleri ve metastaz) sistemi kullanılarak yapılmaktadır.

Akciğer Kanseri Ameliyatı Hangi Hastalarda Uygulanır?

Akciğer kanseri ameliyatı, hastanın genel sağlık durumu, tümörün tipi, boyutu, yerleşimi ve yayılımı gibi birçok faktöre bağlı olarak belirlenir. Genel olarak, akciğer kanseri ameliyatı şu durumlarda düşünülebilir:

  • Erken Evre Akciğer Kanseri:
    • Ameliyat, genellikle tümörün sınırlı olduğu ve çevre dokulara yayılmadığı erken evre akciğer kanserinde bir tedavi seçeneği olabilir.
  • Operasyonel Olabilir Tümör Boyutu:
    • Akciğer kanseri ameliyatı, tümörün boyutu ve konumuna bağlı olarak uygulanabilir. Cerrahi müdahale, tümörün cerrahi olarak çıkarılabilir ve çevre dokuların etkilenmemesi sağlanabilirse düşünülür.
  • Genel Sağlık Durumu:
    • Ameliyat adaylarının genel sağlık durumu önemlidir. Hastanın kalp, akciğer ve diğer organları, ameliyatın tolere edilebilmesi için yeterli olmalıdır.
  • Tümörün Tipi:
    • Bazı tümör tipleri cerrahiye daha iyi yanıt verir. Örneğin, küçük hücreli dışı akciğer kanseri, cerrahi olarak çıkarılabilir olan bir türdür.
  • Tümörün Yerleşimi:
    • Tümörün yerleşimi, cerrahın ameliyat sırasında erişim sağlayabilmesi açısından önemlidir. Tümörün konumu, ameliyatın teknik olarak uygulanabilir olup olmadığını etkileyebilir.
  • Yayılımın Sınırlı Olduğu Durumlar:
    • Ameliyat, tümörün çevre dokulara yayılmadığı ve lenf düğümlerine sınırlı olduğu durumlarda daha etkili olabilir.
  • Hastanın İsteği ve Onamı:
    • Hasta ve doktor arasındaki iletişim önemlidir. Hastanın ameliyat hakkında bilgi sahibi olması, beklentilerini anlaması ve tedavi seçenekleri hakkında bilinçli bir karar vermesi önemlidir.

Akciğer kanseri ameliyatı, genellikle bir multidisipliner ekibin bir parçası olarak değerlendirilir. Bu ekip, cerrahlar, medikal onkologlar, radyasyon onkologları ve diğer uzmanları içerebilir. Her hasta farklı olduğu için, ameliyat kararı bireysel duruma özgü olarak değerlendirilmelidir.

Akciğer Kanseri Ameliyat Yöntemleri

Akciğer kanseri ameliyatları, tümörün tipi, evresi, konumu ve hastanın genel sağlık durumu gibi faktörlere bağlı olarak farklı yöntemlerle gerçekleştirilebilir. İşte bazı yaygın akciğer kanseri ameliyat yöntemleri:

  • Lobektomi:
    • Bu ameliyat tipinde, bir akciğer lobu tamamen çıkarılır. Akciğer, sağ ve sol olmak üzere iki ana lobdan oluşur ve her bir lob alt loblara ayrılabilir. Lobektomi, tümör odaklı bir loba sınırlı olduğunda veya tedavi amaçlı gerçekleştirilebilir.
  • Pnömonektomi:
    • Pnömonektomi, bir akciğerin tamamının çıkarıldığı bir ameliyat türüdür. Bu genellikle tümörün büyük bir bölgeyi etkilediği veya yayıldığı durumlarda uygulanır.
  • Segmentektomi:
    • Segmentektomi, bir akciğer lobundaki bir veya daha fazla segmentin çıkarıldığı bir ameliyat türüdür. Bu yöntem, tümörün küçük ve belirli bir alanda sınırlı olduğu durumlarda tercih edilebilir.
  • Video Yardımlı Torakoskopik Cerrahi (VATS):
    • VATS, minimal invaziv bir cerrahi yöntemdir. Küçük bir kamera ve cerrahi aletler, göğüs boşluğuna bir veya daha fazla küçük kesiden yerleştirilir. Bu yöntem, hastanın iyileşme sürecini hızlandırabilir ve daha az ağrıya neden olabilir.
  • Robotik Cerrahi:
    • Robot yardımlı cerrahi, cerrahın robotik kolları kullanarak ameliyat yapmasına olanak tanır. Bu, cerrahın daha karmaşık ve hassas hareketler yapabilmesini sağlar.

Hangi ameliyat yönteminin kullanılacağı, hastanın bireysel durumu ve kanserin özelliklerine bağlı olarak belirlenir. Ameliyat öncesi değerlendirme ve tedavi planlaması multidisipliner bir yaklaşım gerektirir, bu nedenle cerrahlar, medikal onkologlar ve radyasyon onkologları gibi uzmanlar bir araya gelir.

Akciğer Kanseri Ameliyat Süresi

Akciğer kanseri ameliyatının süresi, yapılan ameliyatın tipine ve karmaşıklığına, hastanın genel sağlık durumuna, tümörün konum ve boyutuna, cerrahın deneyimine ve kullanılan cerrahi tekniklere bağlı olarak değişebilir. Genel olarak, akciğer kanseri ameliyatları birkaç saat sürebilir. Ancak, ameliyat türüne ve spesifik duruma bağlı olarak bu süre değişiklik gösterebilir.

Ameliyat Sonrası Normal Yaşantıya Ne Zaman Dönülür?

Akciğer kanseri ameliyatından sonra normal yaşantıya dönme süreci, yapılan ameliyatın tipine, hastanın genel sağlık durumuna, ameliyatın karmaşıklığına, hastanın iyileşme hızına ve kullanılan cerrahi tekniklere bağlı olarak değişir. Her hasta farklı olduğu için, normal yaşantıya dönme süreci bireysel bir değerlendirme gerektirir.



Minimal invaziv cerrahi yöntemler (örneğin, VATS veya robotik cerrahi gibi) kullanıldığında, genellikle daha kısa iyileşme süreleri ve hastanede kalış süreleri elde edilebilir. Bu durumda, hastaların normal yaşantılarına dönme süreci daha hızlı olabilir.



Büyük ve karmaşık ameliyatlar, özellikle pnömonektomi gibi, daha uzun bir iyileşme süreci gerektirebilir. Ameliyat sonrası dönemde, hasta solunum egzersizleri, fiziksel terapi ve takip randevularına uymak önemlidir. Cerrahi ekibin önerilerine uymak, iyileşme sürecini destekleyebilir.



Normal yaşantıya dönme süreci kişiseldir ve hastanın genel sağlık durumu, ameliyatın tipi ve iyileşme hızı göz önüne alındığında belirlenir. Hastalar, ameliyat öncesi ve sonrası beklentilerini doktorlarıyla detaylı bir şekilde konuşarak daha fazla bilgi alabilirler.

Ameliyat Sonrası İlaç Tedavisi (Kemoterapi) veya Işın Tedavisi (Radyoterapi) Gerekir mi?

Akciğer kanseri ameliyatından sonra kemoterapi veya radyoterapi ihtiyacı, hastanın tümör özelliklerine, ameliyatın tipine, tümör evresine ve cerrahi sonuçlara bağlı olarak değişebilir. Bu tedaviler, ameliyat sonrası evrede olabilecek residual (geriye kalan) kanser hücrelerini hedefleyerek kanserin kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir.

İşte bazı durumlar ve tedavi seçenekleri:

  • Adjuvan Kemoterapi veya Radyoterapi:
    • Ameliyat sonrası evreleme ve patolojik inceleme sonuçlarına dayanarak, doktorlar hastanın kanserin yayılma riskini değerlendirirler. Eğer risk varsa, adjuvan kemoterapi veya radyoterapi önerilebilir.
  • Neoadjuvan Tedavi:
    • Bazı durumlarda, ameliyat öncesinde kemoterapi veya radyoterapi uygulanabilir. Bu, tümörü küçültmeye ve ameliyatın başarısını artırmaya yardımcı olabilir.
  • Palyatif Tedavi:
    • Eğer ameliyat sonrası tümör kontrol altına alınamamışsa veya metastaz (uzak yayılma) varsa, palyatif (semptom hafifletmeye yönelik) kemoterapi veya radyoterapi düşünülebilir.

Tedavi planı, bir multidisipliner yaklaşıma dayanmalıdır. Hastanın durumunu değerlendiren cerrahlar, medikal onkologlar, radyasyon onkologları ve diğer uzmanlar bir araya gelerek en uygun tedavi planını belirlerler. Her hasta farklı olduğu için, tedavi planı bireysel olarak uyarlanmalıdır.

Hasta, doktorlarıyla detaylı bir şekilde görüşmeli ve tedavi planı hakkında sorular sormalıdır. Tedavi planı, hastanın genel sağlık durumu, tümör özellikleri ve cerrahi sonuçları dikkate alınarak oluşturulur.

Akciğer Kanseri

Diğer Hastalıklar

Blog

TÜMÜNÜ GÖR

© 2023 Prof. Dr. Levent Alpay. Tüm Hakları Gizlidir.
YUKARI